Kommagetallen en beelddenken
We kunnen pas met kommagetallen starten als de breuken volledig worden beheerst.
Wat is een kommagetal?
Een kommagetal is een getal dat niet heel is.
Het is een breuk.
Een breuk kun je ook schrijven als een kommagetal. Bijvoorbeeld een ½ kun je schrijven als het kommagetal 0,5. We spreken dit uit als vijf-tiende.
Voor en na de komma.
Laten we het kommagetal 8,3 een s analyseren. Voor de komma staan de helen dus 8. Achter de komma staan de breuken, in dit geval 0,3 (spreek uit drie-tiende). 8,3 spreek je uit als: acht drie-tiende.
Opbouw van kommagetallen?
De gepelde mandarijn bestaat uit 10 partjes.
1 partje is 1/10e deel.
Als kommagetal schrijf je 0,10.
De laatste nul mag je weglaten. Dus 0,1, spreek uit één-tiende.
Nemen we 2 partjes van de mandarijn, dan is dat 2/10e deel.
Als kommagetal schrijf je dat als 0,20…en je mag de nul weglaten; 0,2. (spreek uit twee-tiende)
In 2/10 is 2 de teller van de breuk en 10 is de noemer van de breuk. Dit betekent dat we iets in 10 stukjes hebben verdeeld en dat we 2 stukjes van de tien bij elkaar hebben genomen.
De 2 van de teller zie je in het kommagetal. De 10 van de noemer bepaalt de plaats achter de komma. Dus 2/10= 0,20 = 0,2
Hoe splitsen we een kommagetal?
Laten we eens kijken naar: 6,1.
6,1 kunnen we splitsen in 6 en 0,1.
Dus 6,1
6 en 0,1
De 6 staat voor 6 eenheden.
De 0,1 staat voor 1/10.
Bij kommagetallen staat achter de komma eerst:
- 1/10 als kommagetal 0,1
- daarna volgt: 1/100 als kommagetal 0,01
- dan volgt: 1/1000 als kommagetal 0,001.
Laten we eens kijken naar het voorbeeld 0,111
0,1 = 1 tiende
0,01 = 1 honderdste
0,001 = 1 duizendste
Hoe kunnen we kommagetallen oefenen?
Wij werken met de knipkaartjes `kommagetallen`.
Het werkblad kun je downloaden. Knip de kaartjes van tienden, honderdsten, duizendsten van het werkblad uit. Zie de foto onder.
Het is belangrijk dat leerlingen ondersteuning krijgen van concrete materialen.
Daarna kunnen we aan de slag met getalkaarten.
Waar bestaan de getalkaarten van de kommagetallen uit?
De getalkaarten bestaan uit: 3 werkbladen.
- Een werkblad met met tienden van 0,1 tot en met 0,9.
- Een werkblad met honderdsten van 0,01 tot en met 0,06.
- Een werkblad met duizendsten van 0,001 tot en met 0,006.
Met deze set kaarten kun je door correct te combineren alle getallen tot en met 0,966 maken.
Hoe werken we met de getalkaarten van de kommagetallen?
Leg de tienden onder elkaar. Daarnaast worden de honderden onder elkaar gelegd en daarnaast worden de duizendsten onder elkaar gelegd.
We starten met oefenen van 0,10=0,1.
Je hebt dus nodig: de kaart van 0,1.
Laat het kind de kaart van 0,1. Laat het kind zelf de kaart van 0,01 zoeken. Dan mag het kind de kaart 0,1 op de kaart 0,01 leggen. Er ontstaat het kommagetal: 0,11 = 11 honderdsten.
Geef inzicht hoe 0,1 = 1/10e en 0,01 = 1/100e met kaartjes worden gevormd.
Leg nu eens 0,15 neer. Dus de 0,05 onder de 0,1.
Laat het kind `onderzoeken` waar het kommagetal uit bestaat.
Leg nu zelf verschillende kommagetallen neer. Het kind mag het getal uitspreken. Het kind mag zelf ook kommagetallen neerleggen.
Maak er een inzichtelijk spel van.
Oefen dit elke dag even kort.
Als het kind succeservaringen heeft, gaan we over naar een moeilijkere stap.
Rekenen met kommagetallen.
Wij leren om onder elkaar cijferend te rekenen met kommagetallen. Dat sluit beter aan bij beelddenken.
Voorbeeld:
0,12
0,51 (+)
0,63
0,53
0,51 (+) Let op: 3+1=4, dus helemaal rechts schrijven we 4.
1,04 5+5=10, dus naast 4 schrijven we de 0 op en 1 onthouden. De 1 komt links van de komma.
Veel rekenplezier!
Anneke Bezem
Het instructieblad Kommagetallen en de knipbladen kun je direct downloaden.
