Tafels leren met beweging; effectief en leuk!
Rekenen
Anneke Bezem M.Sc.
Rekenen
02/14/2022
4 min

Tafels leren met beweging; effectief en leuk!

02/14/2022
4 min

Tafels leren met beweging; effectief en leuk!

Tafels leren is lastig voor een Beelddenker.

Voor Beelddenkers is het vaak lastig om tafels te automatiseren. Dit heeft te maken met de associatieve informatie verwerking van een Beelddenker. Daarom laten wij tafels met beweging leren. Tafels leren met beweging; effectief en leuk, met name voor de beelddenkers!

Hoe leert een beelddenker tafels effectief?

Een beelddenker leert door tafels met beweging te oefenen. Effectief leren en vooral leuk leren doen we met Leren in beweging.
Door tafels te leren in een kruisbeweging worden beide hersenhelften ingeschakeld. Dit maakt het leren van tafels effectiever!
In groep vier wordt meestal gestart met de tafel van 1, 2, 5 en 10. In groep vijf worden de tafel van 3, 4, 6, 7, 8 en 9 geoefend.

`Dan gebruiken ze toch gewoon een rekenmachine als tafels niet lukt`!

Krijgen we vaak te horen. Wat mij betreft is dit het allerlaatste redmiddel.
Tafels uit het hoofd kennen is belangrijk voor het inzicht van rekenen en later van wiskunde. Bij wiskunde zijn geautomatiseerde tafels handig bij bijvoorbeeld:

  • worteltrekken
  • oppervlakten berekenen

Worteltrekken en tafels

Laten we als voorbeeld kijken naar het rekenen met wortels in het voortgezet onderwijs. Het is handig als een leerling meteen inzicht heeft in vermenigvuldigingen. Zo is het antwoord van de wortel van 25 vijf. Want 5 x 5 = 25. Met het vereenvoudigen van wortels zijn vermenigvuldigingen nog veel belangrijker. Vereenvoudig bijvoorbeeld de wortel van 27.
Het antwoord is 3 wortel 3. Omdat 3x3x3 = 3² x 3 = 27. Tafels zijn dus belangrijk voor het inzicht.

Bij berekening van oppervlakten zijn geautomatiseerde tafels ook handig.

Laten we eens kijken naar de volgende opdracht.
Er ligt een kleed met een lengte van 8 meter en een breedte van 6 meter in een kamer.
De vraag is:
`Wat is de oppervlakte van het kleed?`.
Dan is het handig als je de tafels kent. Je kunt dan meteen zeggen 6 x 8 = 48 m².

Beelddenken en tafels leren

Hoe pakken we het leren van tafels aan voor beelddenkers?

Het is voor een beelddenker belangrijk dat er eerst wordt uitgelegd wat een tafel is. Want als de leerkracht zegt: `We gaan vandaag de tafel van twee leren`, zal de beelddenker meteen denken: waar staat die tafel?

Begin met het begrip tafel uit te leggen. Een tafel is een meubelstuk, dus de tafel waar jij aan zit.
Maar een tafel kan ook een tabel met getallen zijn; een rekenreeks.
Dus het woord tafel heeft twee betekenissen (homoniem):

  1. een tafel om aan te zitten
  2. rij met getallen.

Speel met woorden met verschillende begrippen.
Vraag:
`Ken je nog een woord met twee betekenissen?`

Andere voorbeelden van woorden met twee betekenissen zijn:

  • kussen
  • bank
  • ton
  • arm
  • vorst
  • punt
  • weer
  • schaal

Tafels is herhaald optellen.

Als het kind het begrip tafel heeft geleerd, gaan we onderstaand uitschrijven:

2=2
2+2=4
2+2+2=6
2+2+2+2=8
 ..........................
tot en met ....
2+2+2+2+2+2+2+2+2+2=20

Laat ze eens kijken naar bovenstaande en vraag: `Hoe kunnen we dit korter schrijven?` En op deze manier kom je op de tafelsommen uit:
1×2=2
2×2=4
3×2=6
4×2=8… enz. 10×2=20

Laat daarna het geheel zien van alle tafels. We bedoelen alle tafels van de tafel 1 tot en met de tafel 12 op één blad. Op deze manier hebben de beelddenkers het overzicht van alle tafels die zij in de toekomst gaan leren.
En zeg: `Kijk deze tafels gaan we allemaal leren en we beginnen vandaag bij de tafel van twee.`

In onze praktijk in Den Helder leren we de tafels aan met beweging.

Waarom tafels leren met beweging?

tafels leren in bewegingBeweging vormt de basis van cognitie. Cognitie betekent waarnemen, leren en problemen oplossen. Erik Scherder, hoogleraar bewegingswetenschappen aan de Rijksuniversiteit van Groningen, zegt; `Bewegen is niet alleen goed voor conditie, maar ook voor cognitie!` In de hersenen vertonen neuronale systemen die betrokken zijn bij de motoriek een grote overlap bij de neuronale systemen die een rol spelen bij cognitie. Bij beweging krijgen de hersenen veel zintuigelijke informatie binnen vanuit de spieren en gewrichten maar ook visuele prikkels (ogen) en auditieve prikkels (oren). Beide hersenhelften worden geactiveerd.

Hoe activeren we nu beide hersenhelften met beweging?

De rechterhersenhelft bestuurt en activeert de linkerkant van het lichaam en andersom bestuurt en activeert de linkerhersenhelft de rechterkant van het lichaam. Van dit principe maken we gebruik in de bewegingsoefening: Tafels in kruispatroon. Dus bij beweging met een kruispatroon zijn beide hersenhelften ingeschakeld.

Tafels in kruispatroon


Hoe gaat de oefening tafels leren met beweging van het kruispatroon?
Leer het kind eerst de volgende beweging aan:

  1. Tik met de rechterhand de linkerschouder aan
  2. Tik met de linkerhand de rechterschouder aan
  3. Tik met de rechterhand de linkerknie aan
  4. Tik met de linkerhand de rechterknie aan
  5. Klap in de handen.

Als de beweging soepel verloopt komen de tafelsommen van de tafel van 2 er bij.

  1. Tik met de rechterhand de linkerschouder aan en zeg tegelijkertijd 1
  2. Tik met de linkerhand de rechterschouder aan en zeg tegelijkertijd x
  3. Tik met de rechterhand de linkerknie aan en zeg tegelijkertijd 2
  4. Tik met de linkerhand de rechterknie aan en zeg tegelijkertijd =
  5. Klap in de handen en zeg tegelijkertijd 2.

Daarna 2 x 2 = 4 tijdens de beweging van het kruispatroon enz. De video laat zien hoe Joep de tafel van twee aanleert met beweging.

Into Bounce Leren in beweging

Opleiding Into Bounce Coach

Wil je Beelddenkers kunnen begeleiden en signaleren of vanuit beweging laten leren?
Misschien is een e-learning Beeld en Brein Coach 2.0 of Beeld en Brein Master Beelddenken iets voor je.
Meer informatie.

Lijkt leren vanuit beweging je leuk? Download dan het GRATIS  e-book Beelddenken in bewegen.

Ik wens je veel beweegplezier en net zulke goede resultaten als in onze praktijk!

Tafels leren in beweging

Anneke Bezem

Categorieën